Categorieën
Blokfluit Dwarsfluit Klarinet Musiceren algemeen Saxofoon

Blaasinstrumenten en persoonlijkheid

Voel je je aangetrokken tot houtblaasinstrumenten? Bijvoorbeeld tot houtblaasinstrumenten als de blokfluit, dwarsfluit, fagot, hobo, klarinet of saxofoon? Of misschien meer tot de koperblaasinstrumenten? Denk aan de bugel, cornet, trompet of trombone, of aan de esbas, besbas, eufonium of tuba of aan de hoorns. Wat heeft je persoonlijkheid te maken met je belangstelling en/of geschiktheid voor een bepaald houtblaasinstrument?

Dit artikel is opgebouwd uit de volgende paragrafen.

Omslag van het boek 'Welk instrument past bij mijn kind: een handleiding voor ouders om het meest geschikte instrument voor hun kind te kiezen (geschreven door Atarah Ben-Tovim en Douglas Boyd)
Welk instrument past bij mijn kind? (bol.com)

Muziekinstrument en persoonlijkheid algemeen

Vooral in Angelsaksische landen bestaan verschillende theorieën en opvattingen over de relatie tussen een muziekinstrument en de persoonlijkheid van de speler ervan in het algemeen. Meer hierover lees je in de artikelen Muziekinstrument en karakter en in Wat zegt muziek over jouw persoonlijkheid?

Houtblaasinstrumenten: van dwarsfluit of klarinet tot saxofoon, hobo of fagot

De dwarsfluit, klarinet, saxofoon, fagot en de hobo rekenen we tot de houtblaasinstrumenten. En dat geldt ook voor de blokfluit.  Verrassend genoeg worden de  dwarsfluit en de saxofoon ook tot de houtblaasinstrumenten gerekend. In het eerste geval omdat dwarsfluiten vroeger doorgaans van hout werden gemaakt en in het tweede geval, omdat het geluid door het blazen tegen een rietje tot stand komt).

Op een aantal houtblaasinstrumenten leert een kind al snel eenvoudige en leuke melodietjes te spelen. Dat werkt stimulerend op het kind zelf en is ook plezierig voor zijn (trotse) ouders.

Extraverte persoonlijkheden of mensen die snel resultaat willen zien, zijn daarom geneigd voor een houtblaasinstrument als de dwarsfluit, klarinet of de saxofoon te kiezen.

Voor de hobo en fagot is daarentegen flink wat geduld en inspanning nodig voordat de eerste melodieën er goed op willen klinken.

Volgens wetenschappelijk onderzoek zouden houtblazers, die in het orkest vaak tussen het spervuur van de andere instrumentalistensecties zitten, vaak introvert zijn, maar tegelijk over meer verbeeldingskracht beschikken.

Sommige onderzoekers rekenen de houtblazers tot de meegaande persoonlijkheden. Deze instrumentalisten spelen doorgaans graag in ensembles en orkesten en geven daar kleur aan.

Lees ook de artikelen over je karakter en de dwarsfluit en over je karakter en de klarinet.

Koperblaasinstrumenten: van bugel, cornet of trompet tot esbas, besbas eufonium of tuba

Bij de koperblaasinstrumenten maken we onderscheid tussen het scherpe koper en het zachte koper.

De trompet en de trombone behoren tot het scherpe koper. De cornet is eigenlijk een tussenvorm tussen het scherpe en het zachte koper, maar wordt bij een tweedeling doorgaans tot het scherpe koper gerekend.

De bugel, het eufonium, de tuba, de bariton, de esbas en de besbas behoren tot het zogenaamde zachte koper. De hoorns vormen een tussenvorm tussen het scherpe koper en het zachte koper, maar worden bij een tweedeling doorgaans tot het zachte koper gerekend.

Evenals als bij de meeste houtblaasinstrumenten is het ook bij veel ook bij koperinstrumenten mogelijk om al snel na de eerste lessen eenvoudige wijsjes te spelen.

Een extraverte persoonlijkheid of iemand die graag snel resultaten ziet, kan zich aangetrokken voelen tot een koperinstrument, omdat hij daarmee, net als op de meeste houtblaasinstrumenten al snel de eerste melodieën kan spelen.

Volgens verschillende onderzoeken onder kinderen zouden deze leerlingen impulsiever reageren, minder zelfdiscipline hebben en gevoeliger zijn voor groepsdruk dan bijvoorbeeld bij strijkers het geval is. Koperblazers zijn doorgaans sociaal ingesteld en spelen graag in ensembles en orkesten.

De trompet vormt samen met de trombone en de cornet de spontane keus van extraverte kinderen. Mogelijk houdt dit verband met het feit dat deze muziekinstrumenten relatief luid klinken, in vergelijking met zachte instrumenten zoals de dwarsfluit of klarinet.

Er bestaan denkbeelden over de verschillen in aantrekkingskracht van de verschillende koperinstrumenten die verband houden met het timbre en het volume van een bepaald type instrument of de rol van het instrument in het orkest, maar dat voert voor dit artikel te ver.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 19 oktober 2011 door de auteur, An Schrijfstra, gepubliceerd op Infonu.nl onder de titel: ‘Muziekinstrument en persoonlijkheid’.

Dossier musiceren algemeen

Dit artikel maakt deel uit van het dossier musiceren. Kijk bijvoorbeeld ook eens in de artikelen Muziekinstrument en karakter en Wat zegt muziek over jouw persoonlijkheid?

Naast onderstaande bronnen heb ik gebruik gemaakt van mijn eigen jarenlange ervaringen als multi-instrumentalist.

Bronnen

  • The Musical Temperament: Psychology and Personality of Musicians; Anthony Kemp; Oxford University Press
  • The Social Psychology of Music; David John Hargreaves, Adrian C. North; Oxford University Press
  • The Social and Applied Psychology of Music; David John Hargreaves, Adrian C. North; Oxford University Press
  • The Right Instrument for Your Child; a Practical Guide for Parents and Teachers; Atarah Ben-Tovim & Douglas Boyd; Gollancz
  • Musical Instrument Selection; s.n.; http://wik.ed.uiuc.edu/index.php/Musical_Instrument_Selection (link werkt niet meer)
Categorieën
Blokfluit

De blokfluit als eerste muziekinstrument

Vraag een instrumentalist naar zijn eerste muziekinstrument en de kans is groot dat hij begint over de blokfluit. Wat heeft de blokfluit toch voor een bijzondere eigenschappen die deze fluit zo geschikt maken als beginnersinstrument? Kun je ook op een blokfluit ook goed zuiver spelen? Op wat voor blokfluit kun je het best muziek leren spelen? is dat een sopraanblokfluit, een altblokfluit of een tenorblokfluit?

Omslag van: Selections from Harry Potter for Recorder; muziek uit de eerste vier films over Harry Potter, gearrangeerd voor de blokfluit; geschikt voor relatieve beginners. Uitgegeven door Alfred Publishing
Muziek uit Harry Potter voor de blokfluit (bol.com)

En voor wat voor muziek is de blokfluit geschikt? Kun je op een blokfluit bijvoorbeeld klassieke muziek, popmuziek, film- en musicalmuziek of wereldmuziek spelen? Zijn er tegenwoordig goede blokfluiten van kunststof, of is een houten blokfluit altijd beter? En wat valt er te zeggen over de blokfluit als bewuste keuze om een serieus muziekinstrument te leren spelen? Bijvoorbeeld omdat je houdt van het ingetogen geluid van de blokfluit of van originele blokfluitmuziek zoals die bijvoorbeeld tijdens de barokperiode werd gecomponeerd?

Wat maakt de blokfluit interessant als opstap naar een ander muziekinstrument?

Yamaha sopraanblokfluit YRS-23 (kunststof) met dubbele Duitse boring
Ivoorwitte Yamaha sopraanblokfluit YRS-23 (ABS-kunststof) met dubbele Duitse boring (bol.com)

Veel instrumentalisten zijn hun muzikale loopbaan begonnen op een blokfluit. Hoewel er tegenwoordig veel speciale muziekinstrumenten voor kinderen bestaan (denk bijvoorbeeld aan 1/8e viool of een 1/2e viool, een kindergitaar, of een speciale kinderdwarsfluit), toch blijft de blokfluit populair als opstapinstrument ter voorbereiding van het leren spelen op een ander instrument. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het gemak waarmee een kind er de eerste liedjes op leert spelen, maar vooral ook met de prijs.

Vooral in die gevallen dat een kind zo ongeveer elk muziekinstrument mooi vindt, ligt het voor de hand om te kiezen voor de blokfluit. Op dat instrument kunnen dan de eerste muzikale verkenningen plaatsvinden en tegelijkertijd kan worden ontdekt welk muziekinstrument het beste bij de persoonlijkheid van het kind past.

Verder kan de blokfluit uitstekende diensten bewijzen als een kind bijvoorbeeld saxofoon of klarinet wil leren spelen, maar nog aan het wisselen is met de tanden of onder behandeling is van een orthodontist.

Foto van doorschijnend groene Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant groen (bol.com)

Ook als je als volwassene een muziekinstrument wilt leren spelen, maar je weet nog niet goed welk, kunnen een of twee jaar les op een blokfluit je daarvoor een mooie basis bieden. In die tijd leer je dan noten lezen, op een juiste manier ademhalen en aanblazen en je leert de beginselen van het articuleren.

Ook een aantal harmonie- en fanfareorkesten en brassbands laten kinderen het eerste jaar of de eerste twee jaar op een blokfluit spelen, voordat er een keuze wordt gemaakt voor een van de hafabra-instrumenten.

Foto van doorschijnend blauwe Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant blauw (bol.com)

Kun je op een blokfluit ook goed zuiver spelen?

Als je een beginner valse noten op de blokfluit hoort maken, krijg je misschien het gevoel dat het niet goed mogelijk is om zuiver te spelen op zo’n fluit. Het tegendeel is waar: ook op een blokfluit kun je echt mooie, en zuivere tonen maken. Maar net als bij elk ander muziekinstrument, kost zoiets een bewuste inspanning. Hierover lees je meer in het artikel over het zuiver blazen op een blokfluit.

Kies je voor een sopraanblokfluit, een altblokfluit of voor een tenorblokfluit?

Foto van transparant roze Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant roze (bol.com)

Kinderen beginnen doorgaans hun muzikale lessen op een sopraanblokfluit. Dit is de kleinste van het bekende trio sopraanblokfluit, altblokfluit of tenorblokfluit. Natuurlijk is er ook een basblokfluit, maar die wordt zelden of nooit als startersinstrument aangeschaft.

De meeste blokfluitmethoden voor kinderen zijn bedoeld voor de sopraanblokfluit. Ook op de bekende cursussen algemene muzikale vorming (kortweg AMV) valt de keus meestal op de sopraanblokfluit. Dit type fluit weegt lekker licht en de afstanden tussen de toongaten zijn ook voor jongere kinderen nog vaak goed te overbruggen. Kinderen beginnen soms al op hun vierde jaar met het leren spelen op de blokfluit.

Als je als volwassene aan de blokfluit begint, kies je soms voor een tenorblokfluit, omdat die net als een sopraanblokfluit een C als laagste noot heeft. Die ligging is handig voor veel moderne muziek.

Wie van barokmuziek houdt, kiest vaak direct voor een altblokfluit: voor dat instrument, dat een F als laagste noot heeft, is heel veel muziek in de tijd van de barok geschreven. Op een altblokfluit kun je bijna alle muziek spelen die bedoeld is voor de sopraanblokfluit, maar dan moet je wel eerst leren octaveren (dus de noten een octaaf hoger spelen om even hoog te klinken als de sopraanblokfluit).

Voor wat voor muziek is de blokfluit geschikt?

De blokfluit is geschikt voor heel wat soorten muziek, van muziek van Bach of Händel, tot wereldmuziek en zelfs popmuziek of jazz. De meeste originele blokfluitmuziek stamt uit de renaissance of uit de barok. Maar van bijna alle klassieke muziek of film- of musicalmuziek zijn ook arrangementen voor de blokfluit verkrijgbaar.

Houd er rekening mee dat de blokfluit geen typisch orkestinstrument is. Kies je voor de blokfluit, dan kun je meestal terecht in een blokfluitkoor of in een ensemble voor historische muziek of je gaat duetten spelen met een ander instrument, zoals de piano of gitaar.

Een houten blokfluit of een kunststoffen blokfluit?

Foto van donkerbruin/ivoorwitte plastic Yamaha sopraanblokfluit YRS-31 met bewaarhoesje
Yamaha sopraanblokfluit YRS-31 van donkerbruin/ivoorwitte ABS-kunststof (bol.com)

In het algemeen heb je meer aan een van de betere plastic blokfluiten van bijvoorbeeld Yamaha dan aan een goedkope blokfluit van een onbekend merk. Maar wat zijn  de voor- en de nadelen van een houten of een kunststoffen blokfluit?  Is de plastic blokfluit een echte concurrent voor de houten blokfluit? Wat zijn de verschillende modellen en types plastic blokfluiten?

De blokfluit als bewuste keuze voor een serieus muziekinstrument

Natuurlijk kun je ook bewust kiezen voor de blokfluit als het muziekinstrument waarop je echt mooi wilt leren spelen. De blokfluit heeft veel meer mogelijkheden dan veel mensen denken. Luister bijvoorbeeld maar eens naar Charlotte Barbour-Condini. Op haar vijftiende jaar won ze de BBC Young Musician Woodwind Final 2012 en mocht ze meedoen aan de finale van de BBC Young Musician 2012. Ook op Youtube vind je een aantal clips van haar, waaruit blijkt dat blokfluiten heel wat meer klankkleurmogelijkheden hebben dan veel mensen voor mogelijk houden. Charlotte speelt naast blokfluit niet alleen piano, maar ook viool. Al deze muziekinstrumenten speelt ze op hoog niveau.

Natuurlijk zijn er veel meer hedendaagse blokfluitisten, ook in Nederland. Denk bijvoorbeeld aan Erik Bosgraaf, Marion Verbruggen, Peter Holtslag of Karel van Steenhoven.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 10 juli 2012 door de auteur, Manon Troppo, gepubliceerd op Infonu.nl onder de titel: De blokfluit als eerste muziekinstrument.

Dossier blokfluit

Dit artikel maakt deel uit van het dossier blokfluit. Via dit dossier vind je een overzicht van alle artikelen die op deze onderwerpen betrekking hebben.

Categorieën
Blokfluit

Wat zijn de betere plastic blokfluiten?

Vroeger hadden plastic blokfluiten een slechte naam. Ze waren weliswaar goedkoop, maar ze klonken iel en zagen eruit als speelgoed. Houten blokfluiten klonken aanzienlijk voller, maar waren ook flink wat duurder. Tegenwoordig zijn de kunststof blokfluiten sterk verbeterd qua toonkwaliteit, kleuringsmogelijkheden en zuiverheid. Ook hun vormgeving is er aanzienlijk op vooruit gegaan.

Sterker nog, de laatste tijd worden plastic blokfluiten worden op veel muziekscholen als volwaardige muziekinstrumenten beschouwd. De betere plastic blokfluiten kunnen zelfs prima concurreren met de gemiddelde houten blokfluit. Het mooie is dat sommige plastic blokfluiten op het eerste gezicht op kostbare, houten muziekinstrumenten lijken. En dat terwijl ze veel goedkoper zijn! Overigens, als je op zoek bent naar een professionele of semi-professionele blokfluit, dan gaat er nog altijd niets boven een fluit die gebouwd is van eerste kwaliteit hout.

Foto van transparant roze Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant roze (bol.com)

Achtereenvolgens vind je in dit artikel de volgende onderwerpen behandeld.

De moderne kunststoffen blokfluiten

Nog niet zo gek lang geleden keek de muziekwereld enigszins neer op blokfluiten van kunststof. Tegenwoordig klinken veel betere kunststof blokfluiten minstens zo goed als de goedkopere houten blokfluiten. En, ook niet geheel belangrijk: ze zien er vaak aantrekkelijk uit. En dat terwijl de kunststof blokfluiten nog altijd aanzienlijk voordeliger zijn dan houten fluiten. Geen wonder dat tegenwoordig ook op muziekscholen volop gebruik wordt gemaakt van kunststof blokfluiten.

Foto van doorschijnend groene Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant groen (bol.com)

Kunststof blokfluiten hebben een nadeel: ze hebben een sterkere neiging tot condensvorming dan houten blokfluiten. Tegen condensvorming bestaan echter praktische en goedkope oplossingen zoals het voorverwarmen van de kop in de hand of onder de oksel, een beetje verdund afwasmiddel of een speciaal anticondensmiddeltje dat je in een muziekzaak kunt kopen.

Kunststoffen blokfluiten met een gebogen windkanaal(dak) hebben iets meer last van condensvorming dan fluiten met een recht windkanaal. Daar tegenover staat echter dat blokfluiten met een gebogen windkanaal meer expressiemogelijkheden bieden, een voordeel dat ruimschoots opweegt tegen de iets hogere neiging tot condensvorming.

Foto van doorschijnend blauwe Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant blauw (bol.com)

In sommige gevallen is een plastic blokfluit praktischer dan een houten.

Wat zijn de betere merken kunststof blokfluiten?

De bekendste en meest gebruikte plastic blokfluiten zijn die van Yamaha. Deze als goed bekend staande fabrikant van een groot assortiment aan kwaliteitsfluiten, levert naast aan een aantal types houten fluiten ook een aantal fluiten van ABS-plastic. De bekendste types plastic fluiten van Yamaha zijn de serie-20 en de serie-30, en de serie-300.

Ook andere blokfluitfabrikanten hebben een of meer types plastic blokfluiten. Zo heeft ook de firma Aulos een groot aantal types plastic blokfluiten in het assortiment. Een bijzondere vermelding verdient de firma Mollenhauer. Deze biedt onder meer een plastic versie uit van Adri’s droomfluit, die ontworpen is door Adriana Breukink, een Nederlands blokfluitbouwster van naam. Helaas is Adri’s droomfluit in de plastic versie op dit moment alleen als sopraanblokfluit verkrijgbaar. Adri’s droomfluiten zijn wel in perenhout ook als altblokfluit of tenorblokfluit te koop.

Ook andere gerenommeerde blokfluitfabrikanten een of meer kunststoffen studiemodel fluit in hun assortiment. Denk bijvoorbeeld aan Aafab (Aura KS3B-sopraanblokfluit) of Moeck (Moeck 1021 Flauto 1-sopraanblokfluit) of de Engelse blokfluitfirma Dolmetsch (serie Nova Recorders).

Daarnaast worden er veel blokfluiten van fantasiemerken aangeboden. Ook al lijken deze als twee druppels water op die van de kwalteitsmerken, toch blijft hun klank en zuiverheid sterk achter bij die van de modellen van gerenommeerde blokfluitfabrikanten.

Hoe zit het met de verschillende types kunststof blokfluiten?

Van de meeste blokfluiten worden verschillende types (model en/of uitvoering) gemaakt. Niet alle merken zijn verkrijgbaar van de sopraninoblokfluit tot en met de basblokfluit.

Onderstaande blokfluiten zijn vaak zowel verkrijgbaar met een barok- als met Duitse boring. In onderstaand overzicht zijn alleen blokfluiten met een barokboring opgenomen, omdat die boring in Nederland het populairst is. Bij de Yamaha-modellen is aan de ‘B’ in de code te herkennen dat het om een model met barokboring gaat.

Naast geheel plastic blokfluiten zijn er ook houten blokfluiten met een plastic kop te koop. Een aantal mensen vindt die combinatie van plastic met hout bijzonder geschikt voor beginners op de blokfluit.

Verreweg de meeste verkochte plastic blokfluiten zijn van Yamaha. Daarom wordt in het onderstaand overzicht uitgebreide informatie over de reeks Yamaha-blokfluiten gegeven, plus een verwijzing naar mogelijke alternatieven van andere bekende blokfluitfabrikanten.

Yamaha plastic blokfluiten algemeen

De internationaal gezien hoog in aanzien staande Yamaha-blokfluiten worden standaard geleverd met een stemming van A=442 Hz. Dat maakt dat je op een blokfluiten van dit merk gemakkelijker samenspeelt met andere moderne muziekinstrumenten: tegenwoordig zijn die bijna allemaal niet meer op A=440 Hz zijn gestemd, maar op A=442.

Veel oudere, houten blokfluiten zijn iets lager gestemd en dat betekent in de praktijk dat je bij samenspel met dergelijke oudere instrumenten, je de kop wat verder moet uittrekken dan wanneer je met een ander, modern gestemd instrument speelt.

Yamaha ABS-kunststof blokfluiten zijn verkrijgbaar van sopraninoblokfluit tot en met de basblokfluit. De meeste modellen zijn verkrijgbaar in de populaire sopraan- en altblokfluiten.

De Yahama-serie 20, 30 en 300

Yamaha sopraanblokfluit YRS-23 (kunststof) met dubbele Duitse boring
Ivoorwitte Yamaha sopraanblokfluit YRS-23 (ABS-kunststof) met dubbele Duitse boring (bol.com)

Yamaha serie 20

De zeer populaire Yamaha 20-serie kunststof blokfluiten is bedoeld voor echte beginners. Deze blokfluiten hebben een heldere, warme klank, klinken zuiver, en spreken zowel in de laagte als in de hoogte gemakkelijk aan. De blokfluiten uit deze serie zijn bijzonder geschikt voor samenspel.

Yamaha serie 30

De Yamaha 30-serie kunststof blokfluiten is voorzien van een gebogen windkanaal. Die constructie maakt een rijkere tonale expressie en een betere projectie mogelijk en is daarom niet alleen interessant voor beginners, maar vooral ook voor gevorderde spelers die er graag een extra instrument bij willen hebben. Ook de blokfluiten uit deze serie zijn speciaal bedoeld voor het spelen in ensembles.

Yamaha serie 300

Foto van donkerbruin/ivoorwitte plastic Yamaha sopraanblokfluit YRS-31 met bewaarhoesje
Yamaha sopraanblokfluit YRS-31 van donkerbruin/ivoorwitte ABS-kunststof (bol.com)

De Yamaha 300-serie moderne blokfluiten van kunststof zijn voorzien van een gebogen windkanaal en hebben een volle en krachtige toon, vooral in het lage register, en spreken uitstekend aan in het hoge register. Deze plastic blokfluiten zijn zowel geschikt voor solo- als voor ensemblespel.

De modellen 312 en 314 hebben een afwerking van imitatiehoutnerf. Deze twee modellen klinken naar verluidt nog iets interessanter en complexer dan de egaal bruin afgewerkte modellen. De plastic modellen met een ‘III’ in de code zijn de nieuwste modellen met een luxere afwerking van de ‘houtnerf’.

Model 312, met een kunststof coating van ‘palissander’, heeft fijne , middelbruine streepjes op een roodbruine achtergrond, en ivoorwitte accenten.

Model 314, met een kunststof coating van ‘Makassar ebbenhout’ heeft brede, zwartbruine strepen tegen een warmbruine achtergrond, en ivoorwitte accenten.

Van plastic sopranino- en sopraan-, tot alt-, tenor- en basblokfluiten

De volgende types en modellen zijn verkrijgbaar in kunststof uitvoering.

Sopraninoblokfluiten

Yamaha maakt twee modellen plastic sopraninoblokfluiten.

  • YRN-22B . dit is een tweedelige sopraninoblokfluit in f’’ van bruin ABS-plastic met dubbele barokboring.
  • Yamaha YRN-302 BII. Dit is een iets luxere, driedelige sopranino van bruin plastic waarbij de onderrand van het voetje met ivoorwit is afgezet. Ook dit model heeft een dubbele barokboring.

Andere plastic sopraninoblokfluiten

Ook onder meer de firma’s Aulos en Dolmetsch maken populaire plastic sopraninoblokfluiten.

Yamaha plastic sopraanblokfluiten

Yamaha vervaardigt verschillende modellen plastic sopraanblokfluiten.
Alle onderstaande modellen sopraanblokfluit zijn driedelig en voorzien van een dubbele barokboring.

  • Yamaha YRS serie-20 B (de B staat voor barokboring). Deze serie is zeer populair bij kinderen. Dit model sopraanblokfluit wordt vervaardigd van transparant plastic. De Yamaha YRS-20 BB is transparant blauw, de YRS-20 BG is transparant groen en YRS-20BP is transparant roze.
  • Yamaha YRS-24 B . Deze sopraanblokfluit is gemaakt van ivoorwit plastic.
  • Yamaha YRS-32 B . Deze plastic sopraanfluit is uitgevoerd in hoofdzakelijk donkerbruin plastic met ivoorwitte accenten.
  • Yamaha YRS302 B III . Dit type is feitelijk een verbeterde versie van Yamaha YRS-32 B. Dit een sopraanblokfluit die in hoofdzakelijk donkerbruin plastic met ivoorwitte accenten is uitgevoerd.
  • Yamaha YRS-312 B II I. Deze sopraanblokfluit heeft een imitatie-palissander afwerking.
  • Yamaha YRS-314 B III . Deze sopraanblokfluit heeft een imitatie-ebbenhouten afwerking.

Yamaha heeft bovenstaande modellen voor de liefhebbers ook in een speciale uitvoering met Duitse boring.

Andere sopraanblokfluiten van kunststof

Andere interessante plastic sopraanblokfluiten zijn bijvoorbeeld die van:.

  • Mollenhauer (bijvoorbeeld Adri’s Droomfluit , naar het ontwerp van de Nederlandse blokfluitbouwer Adriana Breukink)
  • Aulos (bijvoorbeeld de Aulos serie-500 en de serie-700)
  • Moeck (Moeck 1021 Flauto 1 )
  • Aafab ( Aura KS3B ).

Yamaha plastic altblokfluiten

Alle onderstaande modellen altblokfluit zijn driedelig en voorzien van een dubbele barokboring.

  • Yamaha YRA-28 B III. Deze altblokfluit is vervaardigd van ivoorwit plastic.
  • Yamaha YRA-302 B III . Deze altblokfluit is vervaardigd van donkerbruin plastic en vertoont een gelijkenis met de beroemde Rottenbergh-bloklfuiten
  • Yamaha YRA-312 B III . Deze altblokfluit heeft een imitatie-palissander afwerking.
  • YRA-314 BIII . Deze altblokfluit heeft een imitatie-ebbenhouten afwerking.

Andere plastic altblokfluiten

Andere populaire plastic altfluiten worden bijvoorbeeld vervaardigd door Aulos (verschillende types, bijvoorbeeld van de serie 100, 200, 300 en 500).

Yamaha plastic tenorblokfluiten

Yamaha heeft slechts één type plastic tenorblokfluit met dubbele barokboring: de Yamaha YRT-304 B II . Deze tenor is uitgevoerd in donkerbruin met ivoorwitte accenten. Dit type is voorzien van een dubbel kleppenmechanisme.

Deze kunststof tenorblokfluit krijgt goede reviews qua klank, maar dit model niet speciaal geschikt voor kleine handen. In beginsel kun je het kleppenwerk wel laten aanpassen, maar dat is niet goedkoop.

Andere plastic tenorblokfluiten

Er zijn relatief weinig andere tenorblokfluiten van kunststof. Een alternatief voor de Yamaha- tenorblokfluit is bijvoorbeeld de Aulos 211A C .

Yamaha plastic basblokfluit

De kunststoffen basblokfluit met dubbele barokboring van Yamaha is de YRB 302 B II . met een gebogen kop. Deze blokfluit is van donkerbruin plastic, afgezet met ivoorwitte accenten.

Andere basblokfluiten van kunststof

Alternatieve basblokfluiten zijn bijvoorbeeld de Aulos 521 en de Aulos 533 . Deze zijn allebei aanzienlijk duurder dan de basblokfluit van Yamaha.

En wat is nu de beste blokfluit van kunststof?

Op de verschillende internationale blokfluitfora zijn de meningen verdeeld over de vraag welke plastic blokfluit het beste klinkt.

Sommige blokfluitisten zijn van mening dat van het ene merk de sopraanblokfluit beter klinkt en van het andere bijvoorbeeld de tenorblokfluit of de basblokfluit.

Sommige instrumenten klinken beter in de laagte en andere weer beter in de hoogte.

Geen wonder dat veel blokfluitisten een uitgebreide collectie blokfluiten bezitten!

Een eerdere versie van dit artikel werd op 12 augustus 2012 door de auteur, Manon Troppo, gepubliceerd op Infonu.nl onder de titel: Welke plastic blokfluit is de beste?

Dossier blokfluit

Dit artikel maakt deel uit van het dossier blokfluit. Via dit dossier vind je een overzicht van alle artikelen die op deze onderwerpen betrekking hebben.

Bronnen

  • Plastic recorders; Antique Sound Workshop; http://www.aswltd.com/guiderec.htm#plastic
  • Yamaha blokfluiten: productoverzicht; http://nl.yamaha.com/nl/products/musical-instruments/winds/recorders/
  • Diverse internationale blokfluitfora
Categorieën
Blokfluit

Grepentabel voor de blokfluit: het tweede octaaf

De ene blokfluit is de andere niet. Dat heeft deels te maken met het merk en type fluit. Welke grepen voor het tweede octaaf klinken het beste op jouw blokfluit? Probeer de verschillende mogelijkheden uit. Je merkt, vooral als je snelle muziek speelt, dat als je van een bepaalde noot naar een andere noot gaat, het soms duidelijk gemakkelijker is een alternatieve of hulpgreep te pakken dan de standaardgreep. Soms krijg je met een van de alternatieve grepen een zuiverder toon dan met een voor jouw fluit bedoelde greep.

Foto van transparant roze Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant roze (bol.com)
Foto van doorschijnend groene Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant groen (bol.com)
Foto van doorschijnend blauwe Yamaha sopraanblokfluit
Yamaha YRS-20G ABS-kunststof sopraanblokfluit met dubbele Duitse boring; transparant blauw (bol.com)

Hoe speel je de hogere tonen? Hoe zit het met de sopraanblokfluit, de altblokfluit, de tenorblokfluit en de basblokfluit?
En welke vingergrepen gebruik je voor de sopraninoblokfluit of de miniversie daarvan, de garklein?

Ben je op zoek naar de vingergrepen voor de lagere noten? Zie dan het artikel over de vingergrepen voor het eerste octaaf van de blokfluit.

Grepentabel voor het tweede octaaf van de blokfluit

Sopraanblokfluit
Tenorblokfluit
Greep Altblokfluit
Basblokfluit
C

Fa

greep voor C2 op de sopraanblokfluit en G2 op de altblokfluit
Standaard-
greep

C2 alternatief
Hulp- greep
Eïs

F

C# / Cis
Db / Des
Cis-greep, 2e octaaf sopraanblokfluit F# / Fis
Gb / Ges
D
So / Sol
D2-greep voor de sopraanblokfluit en G2-greep voor de altblokfluit G
D# / Dis
Eb / Es
 Dis2-greep voor de sopraanblokfluit en Gis2-greep voor de altblokfluit G# / Gis
Ab / As
E
La
Fb / Fes
 E2-greep voor de sopraanblokfluit A
Eïs
F
Ti
F2-greep voor de sopraanblokfluitF2-greep voor sopraanblokfluiten met dubbele boring

De linkergreep klinkt goed op blokfluiten met enkele boring
De rechtergreep is bedoeld voor blokfluiten met dubbele boring.

A# / Aïs
Bb / Bes
F# / Fis
(lage) Ti
Gb / Ges
 Fis2-enkele-boringFis2-dubbele boringDe linkergreep is bedoeld voor blokfluiten met enkele boring. De rechtergreep is bedoeld voor blokfluiten met een dubbele boring B

Cb / Ces

G
Do

G2-greep voor de sopraanblokfluit, C2-greep voor de altblokfluit
Standaard- greep
C
G# / Gis
Ab / As

Gis2-greep voor de sopraanblokfluit
Standaard- greep
C# / Cis
Db / Des
A
Re

A2-greep voor de sopraanblokfluit
Standaard- greep
D
A# / Aïs
Bb / Bes

Aïs-greep voor het tweede octaaf van de sopraanblokfluit
Standaard- greep
D# / Dis
Eb / Es
B
Mi
Cb / Ces

B2-greep voor de sopraanblokfluit
Standaard- greep
E
C
Fa

C3-greep voor de sopraanblokfluit of F3- voor de altblokfluit
Standaard- greep
F

Tweede octaaf sopraanblokfluit of tenorblokfluit

Yamaha sopraanblokfluit YRS-23 (kunststof) met dubbele Duitse boring
Ivoorwitte Yamaha sopraanblokfluit YRS-23 (ABS-kunststof) met dubbele Duitse boring (bol.com)

De naam van elke noot wordt weergegeven onder de betreffende noot: C, D, E, F, G, A of B. Deze naamsaanduiding vind je terug in de linkerkolom van de bovenstaande tabel onder het kopje sopraanblokfluit of tenorblokfluit. Natuurlijk kun je op de blokfluit ook alle tussenliggende tonen spelen, dus na de C komt de Cis, na de D komt de Dis enzovoort, net als op de piano.

De grepen in bovenstaande tabel zijn in beginsel ook geschikt voor de grootbasblokfluit en de garklein (ook wel kleine sopraninoblokfluit genoemd). Alleen voor de sopraanblokfluit vind je een achtje boven de sleutel. Dat betekent dat de muziek een octaaf hoger klinkt dan genoteerd. Voor de grootbasblokfluit vind je een achtje onder de sleutel.

Tweede octaaf sopraanblokfluit genoteerd in muziekschrift

Tweede octaaf voor altblokfluit of sopranino

De naam van elke noot wordt weergegeven onder die noot: F, G, A, Bes, C, D, E of F. Deze naamsaanduiding vind je terug in de rechterkolom van de bovenstaande tabel onder het kopje altblokfluit of basblokfluit. Deze grepen zijn in beginsel ook geschikt voor de sopraninoblokfluit.

tweede octaaf altblokfluit in muziekschrift met vermelding de namen van de noten
Tweede octaaf altblokfluit

Tweede octaaf voor de basblokfluit

De basblokfluit klinkt een heel octaaf lager dan de altblokfluit. Veel speciaal voor de basblokfluit gearrangeerde of gecomponeerde muziek staat genoteerd in de F-sleutel, ook wel bassleutel genoemd.

Het lezen van die bassleutel is theoretisch heel simpel. Doe net alsof er geen F- maar een G-sleutel aan het begin van het systeem staat en denk elke noot een terts hoger dan genoteerd staat.

2e octaaf basblokfluit weergegeven in muziekschrift
Tweede octaaf basblokfluit
Omslag van boek Star Wars for Recorder; Eenvoudig arrangement voor de blokfluit van muziek uit de Star Wars filmserie.
Bladmuziek uit Star Wars voor de blokfluit (bol.com)

Bijvoorbeeld: zie je op een in de F-sleutel genoteerd muziekstuk een noot die in een stuk voor de G-sleutel de noot A zou voorstellen, dan denk je deze noot een terts hoger en dat weet je dat de noot C wordt bedoeld. Voor jouw gemak vind je hierboven de naamgeving van de noten van het tweede octaaf voor de basblokfluit.

Overigens, soms tref je bladmuziek die genoteerd staat in de G-sleutel met een acht onderaan die sleutel. Die acht onderaan betekent dat de noot een octaaf lager klinkt dan genoteerd staat. Het voordeel van die schrijfwijze is dat je als blokfluiter niet speciaal de F-sleutel hoeft te leren lezen.

Soms kom je in een blokfluitensemble de sopraninoblokfluit tegen. Deze F-blokfluit klinkt een octaaf hoger dan genoteerd staat. Voor het spelen op de sopranino kun je de vingergrepen voor de altblokfluit gebruiken.

Duimtechniek voor het overblazen op de blokfluit

Het spelen van noten waarbij niet het gehele, maar slechts een deel van het duimgat wordt bedekt, is vaak erg lastig voor beginners.
Op de grepentabel zie je dat de helft van het duimgat wordt bedekt. Dat is een oversimplificatie. In werkelijkheid bedek je, afhankelijk van de hoogte van de noot, zo’n 2/3 tot 3/4 van het duimgat. De meeste mensen moeten flink wat oefenen op deze hogere noten voordat die allemaal goed klinken.

Dossier blokfluit

Dit artikel maakt deel uit van het dossier blokfluit. Via dit dossier vind je een overzicht van alle artikelen die op deze onderwerpen betrekking hebben.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 5 juni 2012 door de auteur, Manon Troppo, gepubliceerd op Infonu.nl onder de titel: Grepentabel voor de blokfluit: het tweede octaaf.

Bronnen

  • Voor bovenstaande grepentabel is onder meer gebruik gemaakt van diverse grepentabellen bij Adler-, Aura en Mollenhauer-blokfluiten, evenals van diverse grepentabellen op het internet, in het bijzonder, de Woodwind Fingering Guide: Recorder Fingering Charts op http://www.wfg.woodwind.org/recorder/index.html
  • Voor het maken van de grepentabel is gebruik gemaakt van de sjablonen op de site van Bret Pimentel op: http://bretpimentel.com/