Categorie: Gitaar

Wil je barrégrepen goed en snel leren grijpen? Dan heb je niet alleen oefening, maar vooral ook geduld nodig. Veel beginnend gitaristen op de klassieke of folkgitaar hebben er enkele maanden of langer voor nodig. Het heeft weinig zin om alsmaar te zuchten dat je barréakkoorden nog steeds niet helder klinken of dat sommige gitaarsnaren bij het spelen van barrés af en toe rammelen. Als je het probleem stap voor stap te lijf gaat, boek je snel meetbare (en hoorbare) resultaten.

Het succes van het grijpen van barréakkoorden valt of staat met het innemen en volhouden van een goede basishouding en een goede houding voor de linkerhand.

Als je de informatie in die artikelen op je netvlies hebt staan, is het tijd om de volgende stapsgewijze aanpak te volgen.

• Druk met je wijsvinger alle zes de snaren in
• Zet een grote-barréakkoord op
• Verschuif de greep naar een volgende positie
• Ga van een barréakkoord naar een open akkoord
• Ga vlot van een open akkoord naar een barréakkoord
• Ga vrij snel van een open akkoord naar een barréakkoord
• Wissel snel en gemakkelijk tussen open akkoorden en barréakkoorden

Druk met je wijsvinger alle zes de snaren in

Leg de wijsvinger van je linkerhand op de eerste positie en druk alle zes de snaren in. Sla alle zes de snaren aan.

Bij deze stap leer je een positie van je wijsvinger te vinden, waarbij alle snaren helder klinken. Je hebt dan nog niet het probleem dat de andere vingers van het barréakkoord de greep compliceren.

Zet een grote-barréakkoord op

Nu je eenmaal erin geslaagd bent, alleen met je wijsvinger zes snaren tegelijkertijd in te drukken, ga je proberen ook enkele andere vingers van een barréakkoord erbij te plaatsen.

Ga bijvoorbeeld aan de slag met een veelgebruikt akkoord: een F-akkoord in grote barréligging. Leg hierbij je wijsvinger over alle snaren van de eerste positie, zet je middelvinger op de A (op de G-snaar), je ringvinger op de C (op de A-snaar) en je pink op de F (op de D-snaar).

Neem de tijd om je vingers precies op de juiste plaats te krijgen. Blijf oefenen totdat alle snaren helder klinken als je ze aanslaat.

Verschuif de greep naar een volgende positie

Als je de vorige stap beheerst, ga je proberen het akkoord ‘op te schuiven’. Het beheersen van een aantal ‘opschuifakkoorden’ vergroot je spelmogelijkheden. Nu concentreren we ons zuiver op de techniek van het opschuiven zelf.

Zet weer een F-akkoord op met een grote barré. Als je dit akkoord in zijn geheel twee vakjes opschuift, klinkt er een G-akkoord en als je opnieuw twee vakjes opschuift een A-akkoord. Oefen deze greep van een hoge positie naar een lage positie en weer terug.

Ga vlot van een barréakkoord naar een open akkoord

Deze stap vereist waarschijnlijk wat meer oefening dan de vorige stappen, maar je hebt de belangrijkste struikelblokken nu al wel achter de rug. Deze stap is makkelijker te nemen als je goed ontspannen bent.

Ga vrij snel van een open akkoord naar een barréakkoord

Oefen op het gemakkelijk grijpen van een barréakkoord vanuit een open akkoord. Als dit lukt, heb je al weer een belangrijke mijlpaal bereikt.

Wissel snel en gemakkelijk tussen open akkoorden en barréakkoorden

Het is de bedoeling dat je in instrumentale stukken en in songs eenvoudig van een open akkoord naar een barréakkoord kunt gaan en omgekeerd.

Als je ook deze mijlpaal hebt gehaald: gefeliciteerd! Je beheerst nu de basis van het spelen van barréakkoorden.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 12 maart 2012 door de auteur, Manon Troppo, gepubliceerd op Infonu.nl onder de titel: ‘Zo leer je in zes stappen barrégrepen op de gitaar spelen’.

Dossier gitaar

Dit artikel maakt deel uit van het dossier gitaar.

Bronnen

• The Art of Classical Guitar Playing; Charles Duncan; Summy-Birchard Inc, Miami
• Gitarrenakkorde: Harmoniefunktion und Grifftechnik; Bernd Stahl; Schott
• How long does it take to learn barre chords?; kaoticnick; http://www.ihatebarrechords.com/300/how-long-does-it-take-to-learn-barre-chords/
• Afbeelding van grote-barrégreep op de gitaar: Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license, Author=Babak Babali. ; http://en.wikipedia.org/wiki/File:Guitar_barre_chord.jpg
• Afbeelding van F-akkoord in grote-barréligging; publiek domein; auteur: sluffs; http://en.wikipedia.org/wiki/File:F_major_chord_for_guitar_(barred).png

Met barrégrepen, en dus met barréakkoorden,  hebben zowel relatieve beginners als gevorderden op de gitaar vaak een haat-liefdeverhouding. We haten barrégrepen omdat ze zich zo lastig laten grijpen. En we houden van ze, omdat ze ons zoveel fantastische mogelijkheden bieden bij ons gitaarspel. Bestudeer de tips voor het leren spelen van deze bijzondere gitaargrepen.

Dit artikel is opgebouwd uit de volgende paragrafen.

• Stap voor stap barrégrepen leren spelen
• Wat maakt het spelen van een barrégreep zo lastig?
• Hoe ontwikkel je kracht en vaardigheid met je barrévinger?

Stap voor stap barrégrepen leren spelen

In het artikel over barrégrepen voor de gitaarheb je al kennis gemaakt met het principe van kleine- en grote-barrégrepen en de manier waarop ze in de bladmuziek worden aangeduid.

Wil je grote-barréakkoorden leren spelen? Tenzij je een natuurtalent bent, gaat dat je een klassieke of andere akoestische gitaar waarschijnlijk minstens enkele maanden kosten. Wel is het mogelijk om dit leerproces te versnellen als je de aanwijzingen stap voor stap bestudeert,

Wat maakt het spelen van een barrégreep zo lastig?

Als je vervolgens vraagt wat het spelen van een barrégreep op een gitaar zo lastig maakt, luidt het antwoord meestal iets in de trant van:

• ‘Ik kan met mijn wijsvinger niet alle snaren indrukken.’
• ‘Ik hoor allerlei bijgeluiden’
• ‘Ze klinken niet zo helder als andere grepen’

In alle drie de gevallen is het meestal niet de fysieke kracht die ontbreekt, maar vooral een inzicht in de techniek om deze barrégrepen goed te grijpen.

Hoe ontwikkel je kracht en vaardigheid ontwikkelen met je barrévinger?

Om barrés te spelen, heb je overigens wel enige fysieke kracht nodig. Gelukkig is dat lang niet zoveel kracht als veel beginners vrezen. Voor een groot deel is het een kwestie van goed weten hoe je de barrévinger precies plaatst en waar je extra druk op de snaren uitoefent. En vervolgens blijf je oefenen, oefenen en nog eens oefenen totdat je het gewenste resultaat hebt bereikt en je niet meer opziet tegen het spelen van barréakkoorden.

Bij het oefenen zijn de volgende aandachtspunten van belang:

• Houd je barrévinger dichtbij de rechts ervan liggende fret
• Rol je gestrekte wijsvinger iets naar links
• Schuif je wijsvinger iets omhoog of omlaag
• Let op de positie van je linkerduim
• Let op de positie van je linkerpols

Houd je barrévinger dicht bij de rechts ervan liggende fret

Hoe dichter je je wijsvinger vlak achter de naastgelegen fret houdt, des te minder kracht je nodig hebt om de snaren goed in te drukken. Leg deze vinger echter niet direct tegen of op de fret, maar zeer kort erachter

Rol je gestrekte wijsvinger iets naar links

Je maakt het jezelf onnodig moeilijk als je de onderkant van de wijsvinger (dus aan de kant van de handpalm) vlak op de snaren drukt. Als je de snaren aanslaat die zich onder de vouwtjes (of groeven) in de vingers bevinden, maken die snaren vaak ongewenste bijgeluiden, omdat je ze niet volledig indrukt. Ook voel je bij deze houding van je wijsvinger de snaren als het ware in je vlees snijden.

Een betere aanpak is je barrévinger iets naar links te rollen. De benige zijkant van deze wijsvinger is wat harder dan de vlezige onderkant en daarom heb je minder kracht nodig om de snaren in te drukken. Let er ook op dat de duim zoveel mogelijk recht omhoog wijst. Speel je op bovenstaande manier, dan heb je minder kracht nodig.

Interessant is de barrétechniek die gitaardocent Alfred Birney in zijn reactie op 2 februari 2015 onder dit oorspronkelijke op de website infonu gepubliceerde artikel adviseerde: “Bij het spelen van een barré over 6 snaren moet je niet met je wijsvinger drukken op de plaatsen waar je andere 3 vingers drukken. Voorbeeld: de F in de 1e positie, zo’n beetje de zwaarste barré die er is. Kantel je vinger niet, zoals hierboven staat. Dat werkt wel maar is op den duur niet goed voor je spieren. Houd je wijsvinger evenwijdig aan de fret, en er dichtbij, maar strek de vinger niet. De wijsvinger drukt dus alleen de hoge e-snaar in en de lage e- en a-snaar. Je krijgt dan een zeer licht gebogen barré. Dat is onwennig in het begin, maar zo leer ik het mijn leerlingen.”

Deze aanpak lijkt, ergonomisch gezien, beslist de moeite waard om uit te proberen of die voor jou werkt. De drie gitaardocenten van wie de auteur van het voorliggende artikel les had, werkten overigens alledrie met de ‘kantelmethode’ als barrétechniek.

Schuif je wijsvinger iets omhoog of omlaag

Het verschil tussen een goed en een niet goed klinkend barréakkoord zit hem soms in het enkele millimeters (of slechts een enkele millimeter!) omhoog of omlaag schuiven van je wijsvinger. Let bij het uitproberen van wat voor jou de beste positie van de wijsvinger is ook op de positie van de duim en de pols van je linkerarm.

Let op de positie van je linkerduim

Veel gitaristen hebben de neiging hun linkerduim te hoog en te ver naar links te houden. De duim dient zich telkens ergens tussen de wijsvinger en de middelvinger aan de andere kant van de hals te bevinden, ongeveer ter hoogte van de G-of de D-snaar, dus ongeveer in het midden van de smalle kant van de hals. Op die manier heb je minder kracht nodig.

Let op de positie van je linkerpols

Een ongelukkige positie van de linkerpols heeft bij gitaristen al heel wat blessures opgeleverd. Let erop dat je de linkerhand feitelijk in het geheel niet nodig hebt om de gitaarhals vast te houden, maar slechts om de snaren in de juiste vakjes in te drukken. Je mag dus nooit met je handpalm de hals ondersteunen. Alléén je vingers en je duim mogen contact met de gitaarhals hebben. Lees nog eens na hoe je de gitaar precies vasthoudt en wat de beste positie van de linkerhand is.

Als je de aanwijzingen in dit artikel en en in die van de bovenstaande links uitvoert, merk je dat je pols nu lager ‘hangt’ dan de hals van je gitaar en goed ontspannen is. Hoe rechter je de linkerpols houdt, des te langer het duurt voordat je pols en hand moe worden van het gitaar spelen. Ook wordt de kans op ontwikkeling van het carpaaltunnelsyndroom dan een heel stuk kleiner.

Krijg je kramp of een vermoeid gevoel in je pols? Loop dan nog eens alle aandachtspunten voor een goede zithouding en de houding van je linkerhand na. Net als bij alle andere gitaargrepen, dien je ook bij barrégrepen je linkerpols ontspannen te houden.

Het leren spelen van barréakkoorden blijft weliswaar een uitdaging, maar met behulp van bovenstaande tips kun je je leerproces versnellen en de kans op blessures verkleinen. Wist je dat je in zeven stappen barrégrepen kunt leren grijpen?

Een eerdere versie van dit artikel werd op 11 maart 2012 door de auteur, Manon Troppo, gepubliceerd op Infonu.nl onder de titel: ‘Waar let je op bij het spelen van  barrégrepen op je gitaar?’

Dossier gitaar

Dit artikel maakt deel uit van het dossier gitaar.

Bronnen

• The Art of Classical Guitar Playing; Charles Duncan; Summy-Birchard Inc, Miami
• Why Do Barre Chords Hurt Wrist So Much?; kaoticnick; http://www.ihatebarrechords.com/306/why-do-barre-chords-hurt-wrist-so-much/
• Barré akkoorden, barré grepen; Popschool Maastricht; http://www.popschoolmaastricht.nl/college_gitaar_barre.php
• Afbeelding van grote-barrégreep op de gitaar: Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license, Author=Babak Babali.; http://en.wikipedia.org/wiki/File:Guitar_barre_chord.jpg

In veel gitaarmuziek wordt gebruik gemaakt van barrégrepen (of dwarsgrepen) . Daarom is het van belang dat je ook als beginner op de gitaar al snel gaat oefenen op de meest voorkomende barrégrepen, ongeacht of je van klassieke of popmuziek houdt. We onderscheiden kleine- en grote-barrégrepen. Wat is het verschil? Hoe speel je bijvoorbeeld een F-akkoord in een grote-barréligging op de eerste positie? En hoe in een kleine-barréligging?

Dit artikel bestaat uit de volgende paragrafen

• Wat is er zo bijzonder aan een barrégreep op de gitaar?
• Kleine- en grote-barrégrepen
• Hoe wordt een barrégreep in de muziek aangeduid?
• Voorbeeld: het F-akkoord in barréligging
• F-akkoord in een kleine barréligging op de eerste positie
• F-akkoord in een grote barréligging op de eerste positie
• Barrégrepen op je gitaar spelen: een hele uitdaging

Wat is er zo bijzonder aan een barrégreep op de gitaar?

Als je op een klassieke manier gitaar leert spelen, heb je 4 vingers van je linkerhand beschikbaar om 6 snaren in te drukken: je wijsvinger, middelvinger, ringvinger en pink.

Om toch alle 6 de snaren tegelijkertijd tegen de toets aan te drukken, moet je dus met 1 vinger meerdere snaren tegelijkertijd bedienen. De vinger die je als een soort klem (of eigenlijk als een capo) op de toets legt, is de wijsvinger.

De greep waarbij je met een enkele vinger ten minste 2 snaren tegelijk indrukt en een of meer andere vingers gebruikt om een akkoord te laten klinken, noemen we een barrégreep of ook wel dwarsgreep.
Ook als beginner op de gitaar word je al snel met barrégrepen geconfronteerd. Dat is het geval als je klassieke gitaarmuziek wilt leren spelen, maar ook als jouw voorkeur uitgaat naar popmuziek of andere lichte muziek.

Het is daarom belangrijk te begrijpen wat barréakkoorden zijn en hoe je barrégrepen kunt spelen. Makkelijk gezegd, een barréakkoord is een muziekakkoord dat door middel van een barrégreep wordt gespeeld. Maar hoe zit het met kleine- en grote-barrégrepen?

Kleine- en grote-barrégrepen

We onderscheiden kleine- en grote-barrégrepen. Bij een kleine-barrégreep leg je de wijsvinger over 2 tot 4 snaren tegelijk. Bij een grote-barrégreep leg je de wijsvinger over 5 tot 6 snaren tegelijk.

Hoe wordt een barrégreep in de muziek aangeduid?

Barrégrepen worden in bladmuziek aangeduid met een Romeins cijfer boven het akkoord en soms ook een vierkante haak voor het akkoord. Het Romeins cijfer geeft de positie van de barrévinger aan. Een I betekent dat je de barré op de eerste positie plaasts, een II dat je de barré op de tweede positie plaatst, enzovoorts. De lengte van die haak voor het akkoord geeft aan over welke snaren de barré moet worden gelegd.

Voorbeeld: het F-akkoord in barréligging

Al snel nadat je bent begonnen om je het akkoordenspel eigen te maken, krijg je te maken met het F-akkoord. Dit akkoord bestaat uit een:

• F (als grondtoon)
• A (als grote terts)
• C (als kwint).

Deze tonen kunnen op verschillende posities en in verschillende liggingen op de gitaar worden gespeeld. In ons voorbeeld bespreken we alleen een F-akkoord met een barré op de eerste positie.

F-akkoord in een kleine barréligging op de eerste positie

Als beginner op het gebied van het akkoordenspel leer je soms eerst een F-akkoord in een kleine barréligging. Omdat niet alle snaren door de barrégreep worden bedekt, spreken we wel van een open ligging.

Dit F-akkoord wordt vaak door beginners gebruikt, omdat je met de barrévinger (dus de wijsvinger) slechts twee snaren tegelijk hoeft te omspannen. De laagst klinkende snaar die daarbij wordt aangeslagen, is de F op de D-snaar.

De kruisjes op het diagram betekenen dat je de betreffende snaren bij het spelen van dit akkoord niet aanslaat. Het boogje boven de C en de F geeft aan dat je hier met je wijsvinger de barré plaatst.

In de bladmuziek zie je om dit open akkoord aan te duiden vaak door de notenbalk een verticale haak lopen die de C en de F op de eerste positie omspant. Dat het gaat om de eerste positie kun je dan zien aan het Romeinse cijfer I boven het akkoord.

F-akkoord in een grote barréligging op de eerste positie

Als je ook de bassnaren wilt horen, kies je voor een F-akkoord in de grote-barréligging. Daarbij zie je in de bladmuziek direct voor het akkoord een haak staan die de laagste F tot de hoogste F op de eerste positie omspant.

En natuurlijk wordt ook hier de eerste positie aangegeven met een Romeins cijfer I. De laagst klinkende snaar die daarbij wordt aangeslagen, is de F op de lage E-snaar. Ook alle andere snaren kunnen bij een F-akkoord in deze ligging worden aangeslagen.

Barrégrepen op je gitaar spelen: een hele uitdaging

Vraag aan beginnende of gevorderde gitaristen wat ze het moeilijkst aan het spel met de linkerhand vinden en de meesten antwoorden spontaan: ‘Barrégrepen!’

Op de verschillende gitaarfora zijn de meeste gitaristen het erover eens dat het goed leren spelen van barréakkoorden vooral een kwestie is van oefenen, oefenen en nog eens oefenen totdat je ook bij het spelen van barrégrepen alle snaren helder en zonder bijgeluiden kunt laten klinken.

In beginsel plaats je bij een barrégreep de wijsvinger gestrekt op de toets. Je kantelt die vinger doorgaans iets naar links. Dat maakt het iets makkelijker om alle bedoelde snaren goed in te drukken.

Op de verschillende gitaarfora zijn de meeste gitaristen het erover eens dat het goed leren spelen van barrégrepen vooral een kwestie is van oefenen, oefenen en nog eens oefenen totdat je alle snaren helder en zonder bijgeluiden kunt laten klinken.

Verder draagt een goede houding bij het gitaar spelen in het algemeen en van de linkerhand in het bijzonder ook bij aan het gemakkelijker kunnen grijpen van barréakkoorden. Meer over dit onderwerp lees je in de artikelen met aandachtspunten voor het leren spelen van barrégrepen en het oefenen van barrégrepen.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 9 maart 2012 door de auteur, Manon Troppo, gepubliceerd op Infonu.nl onder de titel: ‘Wat zijn barrégrepen voor de gitaar?’

Dossier gitaar

Dit artikel maakt deel uit van het dossier gitaar.

Bronnen

• Afbeelding van grote-barrégreep op de gitaar: Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license, Author=Babak Babali. ; http://en.wikipedia.org/wiki/File:Guitar_barre_chord.jpg
• Afbeelding van F-akkoord in kleine-barréligging; publiek domein; auteur: sluffs; http://commons.wikimedia.org/wiki/File:F_major_chord_for_guitar_%28open%29.png
• Afbeelding van F-akkoord in grote-barréligging; publiek domein; auteur: sluffs; http://en.wikipedia.org/wiki/File:F_major_chord_for_guitar_(barred).png
• The Art of Classical Guitar Playing; Charles Duncan; Summy-Birchard Inc, Miami
• Gitaarstarter 2: elementaire gitaarmethode; Cees Hartog; Alsbach Educa; Naarden
• Ik speel gitaar! Complete uitgave; Aaike Jordans; De Haske