Categorieën
Gitaar Harp Musiceren algemeen Piano

Akkoordinstrumenten en persoonlijkheid

Heb je zin om een akkoordinstrument te leren spelen? Bijvoorbeeld een toetsinstrument als piano of keyboard? Of een tokkelinstrument als gitaar of (kleine) harp? Welke karaktereigenschappen worden in verband gebracht met het spelen van akkoordinstrumenten?

Dit artikel is opgebouwd uit de volgende paragrafen.

Toetsinstrumenten: de piano en het keyboard

foto van lichtgewicht, compacte Roland digitale piano met 61 toetsen
handzame digitale Roland GO:PIANO (GO-61P) met 61 toetsen (bol.com)

Piano en keyboard lijken om verschillende redenen zowel een aantrekkingskracht te hebben op introverte als extraverte persoonlijkheden. Deze toetsinstrumenten lijken een ideale instap aan beginnende instrumentalisten te bieden, omdat de pianostudie je op een betrekkelijke natuurlijke wijze aan een elementaire theoretische basis helpt die bij alle andere muziekinstrumenten van pas komt.

Datzelfde geldt, zij het in wat mindere mate, voor de andere typische akkoordinstrumenten.

Een piano biedt ook veel mogelijkheden voor solo- en ensemblespel, zij het dat er voor beginners weinig mogelijkheden voor samenspel zijn.

Tokkelinstrumenten algemeen: de gitaar en de harp

De gitaar en de harp rekenen we tot de tokkelinstrumenten.

Omslag van het boek 'Welk instrument past bij mijn kind: een handleiding voor ouders om het meest geschikte instrument voor hun kind te kiezen (geschreven door Atarah Ben-Tovim en Douglas Boyd)
Welk instrument past bij mijn kind? (bol.com)

Akoestische gitaren en harpen hebben een aantrekkingskracht op mensen met een zachter karakter. Vaak gaat het om enigszins in zichzelf gekeerde mensen die graag in hun eentje muziek maken, maar die soms ook graag in een groepje willen samenspelen zonder daarbij per se in het middelpunt te willen staan.

Toch zijn er ook in deze groep mensen met een heel andere instelling die kans zien om een glanzende carrière met hun instrument te maken. Denk bijvoorbeeld maar eens aan Deborah Henson-Conant die met een elektrische harp op het podium staat te swingen!

Binnen de tokkelinstrumenten onderscheiden we:

Gitaar: van klassieke gitaar tot folk-, elektrische of basgitaar

omslag van Gitaarakkoordengids van Phil Capone
Gitaarakkoordengids: ruim 500 geïllustreerde akkoorden voor rock, blues, soul, country, jazz en klassiek (bol.com)

Sommige mensen voelen zich aangetrokken tot de zachte klanken van de klassieke of Spaanse gitaar. Anderen zijn liever ook op wat verdere afstand hoorbaar met een folk-, elektrische of basgitaar. Vooral de wat dromerige types voelen zich aangetrokken tot de klassieke gitaar.

Het spelen van de eerste liedjes en de eerste begeleidingen op een gitaar is bedrieglijk simpel. Voor alle types gitaar geldt dat er veel discipline nodig is om een hoog niveau op het instrument te bereiken.

Leerlingen die geleerd hebben om klassieke of folkgitaar te spelen, kunnen relatief gemakkelijk ook de elektrische of basgitaar aanleren. Het omgekeerde is in veel mindere mate het geval.

Ook de gitaar behoort tot de populaire akkoordinstrumenten. Deels vanwege de transportabiliteit van het instrument en mogelijk ook vanwege de doorgaans relatief voordelige prijs van een beginnersinstrument.

Pedaalharp, haakjesharp en andere kleine diatonische harpen

foto van diverse haakjesharpen
Haakjesharpen zijn er in verschillende uitvoeringen, met lichte besnaring (harp vooraan) of zware besnaring (harpen achteraan)

De harp oefent een grote aantrekkingskracht uit op dromerige of meditatief ingestelde mensen.

Opvallend is dat mensen die voor een harp kiezen, later zelden de behoefte hebben om op een ander instrument over te stappen. Sommige bespelers van een kleine harp willen op een gegeven moment wel overstappen naar de (grotere) pedaalharp, maar ook het omgekeerde is het geval.

Vanaf het allereerste begin dat iemand de snaren van een harp aanslaat, hoor je aantrekkelijke klanken die je gehoor strelen. Het is heel eenvoudig de eerste melodieën en begeleidingen op de harp te leren spelen. Toch geldt, evenals bij andere instrumenten, dat er een grote hoeveelheid discipline nodig is om de harp op een hoog niveau te leren spelen.

Gezien de hoge aanschaf- en onderhoudskosten van een pedaalharp is dit bij uitstek een instrument voor mensen die weten wat ze willen en die er een grote investering in tijd en geld voor over hebben.

Een haakjesharp, in de vorm van een vloerharp, reisharp, schootharp of therapieharp is vaak de natuurlijke keus van mensen die graag voor zichzelf muziek maken en die af en toe ook graag met of voor andere mensen spelen. Je kunt op muziekscholen les nemen op de haakjesharp en langs deze weg op deze zogenaamde kleine harp een hoog speelniveau bereiken. Deze haakjesharpen zijn betrekkelijk voordelig in aanschaf en hebben nauwelijks technisch onderhoud nodig. Vanwege de kleinere afmetingen zijn deze harpjes in een aantal gevallen nog goed mee te nemen op de achterbank van een auto.

Een eerdere versie van dit artikel werd op 19 oktober 2011 door de auteur, An Schrijfstra, gepubliceerd op Infonu.nl onder de titel: ‘Muziekinstrument en persoonlijkheid’.

Dossier musiceren algemeen

Dit artikel maakt deel uit van het dossier musiceren. Kijk bijvoorbeeld ook eens in de artikelen Muziekinstrument en karakter en Wat zegt muziek over jouw persoonlijkheid?

Naast onderstaande bronnen heb ik gebruik gemaakt van mijn eigen jarenlange ervaringen als multi-instrumentalist.

Bronnen

  • The Musical Temperament: Psychology and Personality of Musicians; Anthony Kemp; Oxford University Press
  • The Social Psychology of Music; David John Hargreaves, Adrian C. North; Oxford University Press
  • The Social and Applied Psychology of Music; David John Hargreaves, Adrian C. North; Oxford University Press
  • The Right Instrument for Your Child; a Practical Guide for Parents and Teachers; Atarah Ben-Tovim & Douglas Boyd; Gollancz
  • Musical Instrument Selection; s.n.; http://wik.ed.uiuc.edu/index.php/Musical_Instrument_Selection
Categorieën
Harp

Humor over de harp en harpisten

De (kleine) harp is een veelzijdig muziekinstrument dat steeds meer aan populariteit wint, omdat er tegenwoordig volop goede en betaalbare instrumenten te koop zijn.

Muziekleerlingen maken onder elkaar al langere tijd graag grappen over elkaars muziekinstrumenten en de laatste tijd gaan die steeds vaker over de harp.

Waarom maken muziekleerlingen grapjes over harpen?

Een vis speelt harp
Een vis speelt harp

Over veel muziekinstrumenten hoor je op de muziekschool grappige anekdotes en andere humor vertellen. Dat geldt ook voor de harp, al hoor je daarover niet zoveel grappen als bijvoorbeeld over de saxofoon, dwarsfluit, gitaar of (alt)viool en hun bespelers.

Wat maakt het leuk om juist over dit snaarinstrument en zijn bespelers grapjes te vertellen?

Is dat grotendeels jaloezie omdat ook beginners op dit bijzondere muziekinstrument direct al leuke liedjes kunnen spelen, terwijl bijvoorbeeld violisten eerst flink moeten oefenen voordat ook andere mensen graag naar hun muziek luisteren?

Of heeft met misschien ook te maken met de specifieke eigenschappen van het instrument? Je kunt zo’n groot snaarinstrument, in tegenstelling tot bijvoorbeeld een dwarsfluit meestal niet in je boodschappentas of rugzak stoppen.Of heeft de humor vooral te maken met het feit dat sommige harpisten niet altijd zin hebben om alle snaren van hun harp te stemmen voordat ze gaan spelen?

Lees en oordeel zelf. Duidelijk is in elk geval dat de meeste grappenmakers zelf niet weten hoe ze dit bijzondere snaarinstrument moeten bespelen!

Man in Schotse kilt speelt fife. Naast hem staat een Ierse harp.
Man speelt fife. Naast hem staat een Iers harpje.

Veel mensen spelen liever op een kleiner model. Zo’n harpje heeft meestal iets van 26 tot 34 snaren (in plaats van 47 snaren) en doorgaans zie je haakjes of klepjes in plaats van pedalen voor de halve tonen. Die harpjes zijn veel lichter en kun je dus gemakkelijker meenemen naar een samenspelgelegenheid. en ze zijn natuurlijk ook stukken goedkoper.

De allerlichtste haakjesharpen wegen rond de 2 kg, maar de meeste wegen toch al snel rond de 9 tot 19 kg. En dat is nog niets vergeleken bij de pedaalharpen die meestal ergens tussen de pakweg 25 en 35 kg wegen.

Grapjes over de stemming van de harp

Harpsnaren zijn meestal van nylon, carbon of darm. De bassnaren zijn doorgaans met metaal omwikkeld.

Vooral darmsnaren en, in mindere mate, nylonsnaren reageren op verandering van temperatuur en luchtvochtigheid.

Ook metalen snaren reageren op veranderingen van het weer.

In nieuwe snaren zit relatief veel rek en deze snaren ontstemmen daarom sneller dan snaren die al wat langer op het instrument zitten.

Ook al houden de meeste harpen hun stemming redelijk tot zeer goed, toch is het van belang om elke keer als je wilt gaan spelen, even je instrument wat bij te stemmen.

Tegenwoordig gaat dat met een digitaal stemapparaat betrekkelijk eenvoudig en snel. Lees hierover meer bij  Je gitaar of harp stemmen met een digitaal stemapparaat. Toch zijn de grapjes over het ontstemd zijn van de snaren erg hardnekkig.

Vraag: Hoe besteedt een harpiste haar tijd?

Antwoord:
De ene helft van de tijd is ze bezig haar instrument te stemmen. De andere helft van de tijd speelt ze vals.

Vraag: Hoelang duurt het om een harp te stemmen?

Antwoord:
Dat weet nog niemand.

Vraag: Hoe weet je dat een harpist vals speelt?

Antwoord:
Hij slaat de snaren aan.

De juiste snaarspanning van een harp luistert heel nauw; bron: gutenberg.org
De juiste snaarspanning van een harp luistert heel nauw

Vraag: Wat is de definitie van een optimist?

Antwoord:
Geen twijfel mogelijk: dat is een harpist met een stemapparaat!

Grapjes over de persoonlijkheid van een harpist

Er wordt wel gezegd dat ieder muziekinstrument een speciale aantrekkingskracht heeft op of speciaal geschikt is voor mensen met een bepaalde persoonlijkheid. Ook over het karakter van harpisten bestaat er een aantal vooroordelen.

Vraag: Hoe vervangt een harpist een spaarlamp?

Antwoord:
Hij houdt eenvoudigweg de lamp vast terwijl de wereld om hem heen draait.

Grapjes over het uiterlijk van een harp

Vraag: Op welk ander muziekinstrument lijkt een harp nog het meest?

Antwoord:
Tsja, is er wel een goed antwoord op die vraag? Nou vooruit, laten we zeggen op een naakte piano.

Vraag: Wat is het verschil tussen een piano en een harp?

Antwoord:
Een piano is een harp in een houten kist.

Diverse grapjes over de harp

Vraag: Wat is het verschil tussen een harp en een motorfiets?

Antwoord:
Je houdt ze allebei met je benen in bedwang, maar met de motorfiets kom je verder.

Vraag: Hoeveel harpisten heb je nodig om een spaarlamp te vervangen?

Antwoord:
Zeven: een harpist die het werk doet en zes anderen om haar te vertellen welke handpositie ze het beste kan gebruiken.

Vraag: Wat hebben blikseminslag en een harpist met elkaar gemeen?

Antwoord:
Het gebeurt zelden of nooit dat ze twee of meer keren dezelfde plek treffen.

Vraag: Wat hebben harpen en sommige familieleden met elkaar gemeenschappelijk?

Antwoord:
Ze laten je altijd horen hoe slecht je bent en je krijgt ze slechts moeilijk de auto in en uit.

Vraag: Wat is er nog flauwer dan het vertellen van grapjes over de harp of over haar bespelers?

Antwoord:
Nog kwalijker dan het vertellen van grappen over dit aparte muziekinstrument en zijn bespelers is het hartelijk lachen om dergelijke humor!

Dossier harp

Dit artikel maakt deel uit van het dossier harp.

Tot slot

Heb je zin in wat goedmoedige grapjes en andere humor over andere muziekinstrumenten? Kijk dan eens bij de artikelen over humor en de viool en altviool, dwarsfluit, saxofoon en de gitaar.

De auteur van dit artikel speelt zelf haakjesharp.

Categorieën
Harp

Is harpmuziek echt goed voor de gezondheid?

Heeft muziek helende effecten op zieke mensen?

Al in de oudheid geloofde men in de heilzame invloed van muziek op zieke mensen. Bijna iedereen kent het verhaal van de bijbelse David die harp moest spelen voor de geesteszieke koning Saul om diens lijden te verlichten.

De bijbelse David speelt harp voor de zieke koning Saul
De bijbelse David speelt harp voor de zieke koning Saul

We weten dat het muziekinstrument dat David speelde sterker verwant was aan de lier dan aan de moderne harp.Maar toch blijft de gedachte aan de harp als hulpmiddel om het lijden te verlichten, nauw met het beeld van de harp verbonden.De afbeeldingen die we op historische afbeeldingen van David met zijn harp zien, tonen doorgaans een harp uit de tijd dat die afbeelding werd gemaakt.Ook tegenwoordig gelooft een aantal mensen in een positieve uitwerking van muziek op de menselijke gezondheid, maar tot nu toe is daar relatief weinig wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Daarom is er nog relatief weinig bekend over de effecten van het spelen van harpmuziek voor ernstig zieke mensen.

Harpmuziek op de intensive care

Wat zijn de effecten van muziek op patiënten in de intensive care? Het medisch centrum van de universiteit van Arizona heeft daarnaar onderzoek verricht. De onderzoeksvraag was of muziek, en met name harpmuziek mogelijk helende effecten zou kunnen hebben op patiënten die op de intensive care unit waren opgenomen.

Onderzoek aan het Arizona Center for Integrative Medicine

Het wetenschappelijk onderzoek is in juni 2012 uitgevoerd door Ann Marie Chiasson, wetenschappelijk onderzoekster op het gebied van fysiologie aan het Arizona Center for Integrative Medicine. Ze heeft het onderzoek verricht in samenwerking met Carrol McLaughlin, harpdocente aan de universiteit van Arizona en harpiste van naam.

De harpiste McLaughlin had al in haar eigen harppraktijk ervaren dat de harp een unieke, helende eigenschap bezit. Ze was op zoek naar harde, wetenschappelijke gegevens voor deze heilzame kenmerken van de harp. Het bovenstaande onderzoek moest hierin voorzien.

Opzet en resultaten van het wetenschappelijk onderzoek

Aan het onderzoek deden honderd patiënten in de intensive care unit mee. De meesten van hen waren van middelbare leeftijd of ouder.

Vijftig patiënten kregen elk tien minuten lang een privé uitvoering van life harp muziek. De andere vijftig patiënten functioneerden als controlegroep. Zij moesten tien minuten lang ontspannen zonder harpmuziek.

Meting van de fysiologische functie, bloeddruk en gemelde pijn

In het onderzoek werd de fysiologische functie, de bloeddruk en de door de patiënt zelf aangegeven pijn voor en na de tien minuten gemeten. Er is nog een nadere analyse van de gegevens nodig.

Wel is reeds duidelijk dat bij de patiënten die levende harpmuziek kregen, de bloeddruk beter werd. Bij patiënten met een te lage bloeddruk (wat vaak voorkomt op de intensive care), steeg de bloeddruk. En bij patiënten met een te hoge bloeddruk daalde de bloeddruk.

De bevindingen wijzen er dus op dat harpmuziek een evenwichtige bloeddruk en daarmee ook het herstel van de gezondheid bevordert.

Onderzoekster Marie Chiasson wil graag analyseren wat de meetbare effecten zijn van muziek op patiënten. Volgens haar is het duidelijk dat harpmuziek in sterke mate mensen helpt om te ontspannen, maar ze wil graag onderzoeken wat het verband is met de schommelingen in de hartslag en de zuurstofverzadiging.

Muziek als aanvulling op een medische behandeling

Volgens het ziekenhuis spreekt het voor zich dat harpmuziek geen zelfstandige therapie is, maar een aanvullende behandeling op de reguliere medische zorg.

Gunstige uitwerking op het ziekenhuispersoneel en op bezoekers van patiënten

Bijkomend effect is dat ook het verpleegkundig personeel en eventuele bezoekers van de patiënten er mogelijk baat bij hebben. Dat is de mening van Angela Muzzy, verpleegkundig specialist bij de intensive care van het medisch centrum van de universiteit van Arizona.

In de high-tech omgeving van een intensive care horen patiënten, verpleegkundig personeel en bezoekers namelijk voortdurend allerlei piepjes en andere geluidssignalen van de machines waarmee de lichamen van de patiënten zijn verbonden. Het geluid van de harp bracht een geruststellende en helende sfeer in de intensive care unit.

Niet alleen de patiënten reageerden positief op het onderzoek naar de effecten van de harpmuziek. Iedereen stond ervoor open. Sommigen raakten ontroerd van de muziek. Ook de bezoekers meldden de ontspannende effecten van de harpmuziek.

Gedachten achter de heilzame werking van muziek

De harpiste Carrol McLaughlin vertelde dat ze de toonsoort van de muziek afstemde op de persoon voor wie ze speelde. Ze gelooft dat ieder individueel menselijk lichaam een bepaalde vibratie heeft en dat het de kunst is de toonhoogte die daarmee samenhangt te vinden.

Bij ziekte is een deel van het lichaam uit balans en niet in harmonie met de rest van het lichaam. De harpiste denkt dat als ze op een bepaalde manier harp speelt voor een ziek persoon, de klanken de patiënt kunnen helpen om de balans van het lichaam terug te vinden. In haar ogen is er naar dit fenomeen al veel onderzoek verricht.

Harp spelen voor zieke mensen in Nederland

Ook in Nederland zijn er enkele harpisten actief die zich met zogenaamde harptherapie bezig houden. Evenals hun collega’s in de Verenigde Staten geloven ze dat harpklanken kunnen bijdragen aan het welzijn van zieke mensen.

Een deel van hen werkt niet met het spelen van favoriete muziek van de patiënt of van als algemeen rustgevend beschouwde muziek, maar met het improviseren in bepaalde muziekmodes om aan te sluiten op de klanken die op een bepaald moment bij een bepaalde patiënt zouden passen.

Vaak proberen laatstgenoemde harpisten hun overtuiging te staven met verwijzingen naar onderzoek, maar het probleem is dat die onderzoeken zelden of nooit de toets van de wetenschappelijke kritiek kunnen doorstaan. Er is wel heel veel anekdotisch ‘bewijs’ op schrift gesteld, maar er is niet of nauwelijks verantwoord, dus dubbelblind wetenschappelijk onderzoek naar de werking van harpmuziek voor zieke mensen uitgevoerd.

Vragen naar aanleiding van het onderzoek over de harpmuziek

En hoewel het bovengenoemd onderzoek aan een wetenschappelijk instituut van een universiteit is uitgevoerd, blijven er ook nu nog enkele vragen onbeantwoord.

Bijvoorbeeld, wat zouden bijvoorbeeld de uitkomsten van het onderzoek zijn geweest als de harpiste ook tien minuten lang één op één voor de patiënten een bepaald langzaam muziekstuk had gespeeld? Zou dat dan een minder goed resultaat qua gemeten lichaamsfuncties hebben opgeleverd dan de poging van de harpiste om bij haar spel al improviserend aan te sluiten op de door haar ‘ervaren’ toonhoogte die bij de patiënt past?

En op welke manier was die tien minuten ontspanning door de controlegroep precies opgezet? Hadden elk van die patiënten ook elk tien minuten lang een persoon bij zich die ontspanningsoefeningen met hen deed? Met andere woorden: in hoeverre werkte de persoonlijke aandacht in die tien minuten harpmuziek heilzaam? Zou tien minuten persoonlijke aandacht bij ontspanningsoefeningen misschien ook even heilzaam hebben gewerkt?

En zo kunnen er nog veel meer vragen worden gesteld. Het belangrijke aan dit onderzoek is echter dat er nu vanuit de wetenschappelijk hoek serieuze aandacht begint te komen voor het fenomeen van de heilzaamheid van de muziek voor de zieke mens.

Bovenstaand artikel is gebaseerd op het artikel Study Explores Effects of Harp Music on ICU Patients; Sarah Burton van The University of Arizona Medical Center, d.d. 30 juli 2012.

Zin in een cursus een hobbycursus natuurlijke geneeswijzen?

Wist je al dat je bij de NHA bijvoorbeeld een cursus natuurlijke geneeswijzen kunt volgen?

Dossier harp

Dit artikel maakt deel uit van het dossier harp.

Categorieën
Gitaar Harp Musiceren algemeen Piano

Op latere leeftijd piano, harp of gitaar leren spelen

Wil je als volwassene of senior een muziekinstrument leren spelen, dan heb je misschien meer muzikale mogelijkheden dan je op het eerste gezicht denkt. Ook al is het ideaal om op jonge leeftijd aan een instrument te beginnen, toch kun je ook als oudere beginner goede resultaten bereiken, dat wil zeggen, als je kiest voor het muziekinstrument waarvan de klank je aanspreekt en dat fysiek bij je past.

De piano, de harp en de gitaar hebben als voordeel dat ze bijzonder geschikt zijn als solo-instrumenten. Bovendien hoef je voor deze instrumenten niet per se goede longen te hebben.

Als senior piano (of keyboard) leren spelen

Afbeelding van omslag Tipboek piano en vleugel, tweede uitgebreide druk
Tipboek piano en vleugel (bol.com)

De piano behoort tot de zeer populaire muziekinstrumenten. Er is dan ook heel veel bladmuziek voor verkrijgbaar in alle denkbare stijlen van klassieke of barokmuziek tot en met jazz, popmuziek en andere lichte muziek. Al na je eerste muziekles speel je je eerste, simpele liedjes. Je hoort dus al snel resultaat!

Pianospel en lichaamsbeweging

Piano spelen is bijzonder geschikt voor senioren. In het algemeen wordt pianospel zelfs gezien als een vorm van gezonde en lichte lichaamsbeweging! Dat is zeker op latere leeftijd mooi meegenomen.

Bij het spelen op de piano maak je met de linkerkant van je lichaam en de rechterkant van je lichaam ongeveer soortgelijke, min of meer symmetrische bewegingen. Natuurlijk is het wel van belang om een goede speelhouding op de piano te ontwikkelen. Dat geldt beslist ook als je op latere leeftijd aan de piano begint.

Als pianist rekening houden met de buren

foto van lichtgewicht, compacte Roland digitale piano met 61 toetsen
handzame digitale Roland GO:PIANO (GO-61P) met 61 toetsen (bol.com)

Als je graag speelt in ‘de kleine uurtjes’, als je niet kunt slapen, kun je overwegen om een digitale piano te kopen. Die maakt namelijk geen contactgeluiden (waar je buren last van kunnen hebben). En eventueel kun je zelfs met koptelefoon leren spelen. Bedenk wel dat het geluid van  digitale piano’s, niet uit het klankbord, maar uit de luidsprekers komt.

Tegenwoordig zijn de betere digitale piano’s niet alleen aanslaggevoelig, maar maken ze ook gebruik ook hameraanslag zodat je vingers tijdens je pianospel het gevoel hebben dat je op een akoestische piano speelt. Sommige digitale piano’s hebben bovendien een aantal functies waarmee je feitelijk keyboard op je piano kunt spelen.

Tot op zeer hoge leeftijd piano blijven spelen

Bedenk dat de wereldberoemde pianist Vladimir Horowitz (1903 tot 1989) tot in 1987 pianoconcerten gaf en dat hij tot het eind van zijn lange leven opnames van zijn pianospel bleef maken. Wist je dat de beroemde pianist Arthur Rubinstein op zijn 89e jaar zijn laatste openbare concert gaf? Dat was vast vooral ook een kwestie van gewoon blijven doen. En holocaust-overlevende Alice Herz-Sommer (1903-2014) bleef tot vrijwel aan het eind van haar zeer lange leven dagelijks op haar piano spelen. Zij werd 110 jaar oud! Piano spelen is dus een bijzonder geschikte hobby voor mensen op latere leeftijd.

Als senior keyboard leren spelen

Wat geldt voor het leren spelen op de piano, geldt in grote lijnen ook voor het keyboard. Het voordeel van een keyboard is dat je vanwege de ingeprogrammeerde begeleidingspatronen al heel snel je eerste ‘vol klinkende’ melodieën speelt. Daarvoor is weinig meer voor nodig dan de melodielijn met je rechterhand te spelen en met je linkerhand het akkoord aan te geven. Bovendien is een midi-keyboard gemakkelijk te transporteren, wat een belangrijk pluspunt kan zijn als je met andere mensen wilt samenspelen.

Als senior (kleine) harp leren spelen

Als je houdt van de klanken van een harp, kun je erover denken om te kiezen voor een haakjesharp, ook wel ‘kleine’ harp, folkharp of Ierse harp genoemd, al zijn de grotere exemplaren hiervan wel 1,60 meter of hoger. Deze haakjesharpen hebben haakjes (tegenwoordig vrijwel altijd klepjes) om de noten te verhogen of te verlagen (als de klep in de omlaag staat, kun je de snaar een halve noot hoger laten klinken door het klepje omhoog te klappen; staat de klep in de omhoog, dan kun je de noot door het klepje omlaag te klappen een halve noot lager te laten klinken). Haakjesharpen zijn aanzienlijk goedkoper dan pedaalharpen.

Evenals bij de piano heb je het voordeel dat je al na je eerste muziekles leuke melodietjes erop kunt spelen. Als je vingers wat gevoelig zijn, geef je misschien de voorkeur aan een harpje met een wat lagere snaarspanning en bijvoorbeeld nylonbesnaring in plaats van darmbesnaring.

Als je daarentegen helemaal weg bent van het geluid van een pedaalharp, maar je kiest om praktische redenen voor een haakjesharp, houd je waarschijnlijk meer van de klank van een harp met een wat zwaardere bespanning (en houd je meer van het geluid van darmsnaren dan van nylonsnaren).

Sommige kleine harpen zijn ergonomisch gezien prettiger te bespelen dan anderen. Het is dus van belang dat je een harp kiest die niet alleen mooi klinkt, maar die ook vriendelijk is voor je spieren en gewrichten.

Misschien speel je het liefst op een harpje met een lichte snaarspanning. Ergonomisch gezien, ben je doorgaans beter uit met een harp die op de vloer rust in plaats van met een harpje dat op je schoot rust. Het gewicht van een zogenaamde standharp wordt gedragen door de grond. Je laat de harp enigszins achterover hellen, zodat deze lichtjes tegen je linkerschouder rust. Bij een schootharp rust het gewicht van de harp op je benen of je schoot en het kan soms lastig zijn om een comfortabele zithouding te vinden.

Als senior gitaar leren spelen

Als je bijvoorbeeld gitaar wilt leren spelen, moet je er rekening mee houden dat je linkerhand en je rechterhand onafhankelijk van elkaar geheel eigen bewegingen maken. Simpel gesteld: met de linkerhand bepaal je de toonhoogte door een of meer vingers in een of meer vakjes op de hals te plaatsen en met de rechterhand maak je het geluid door een of meer snaren aan te slaan.

Het feit dat je linkerhand en je rechterhand tegelijkertijd heel verschillende bewegingen uitvoeren, maakt gitaar spelen in dat opzicht moeilijker dan bijvoorbeeld piano of keyboard. Bij die waarbij de vingers van beide handen min of meer soortgelijke bewegingen maken, namelijk het indrukken van de toetsen.

Ook een kleine harp (een stuk kleiner dan de concertharp) is eenvoudiger om muziek op te maken dan een gitaar. Toch, als je allang droomt van een gitaar, is er geen enkele reden om af te zien van het leren spelen van dat instrument: met vlijtig oefenen kun je een heel eind komen, ook al ben je senior.

Op latere leeftijd muziekles nemen of jezelf een muziekinstrument leren bespelen?

In het algemeen kom je sneller en tot betere resultaten wanneer je muziekles neemt, dan wanneer je probeert het instrument van je keuze te leren aan de hand van een zogenaamd self-teaching boek. Als het lastig is om naar een muziekschool te gaan, kun je overwegen om te kiezen voor een interactieve schriftelijke of online cursus op het instrument van jouw keuze. Zo heeft bijvoorbeeld de LOI cursussen voor piano, keyboard, gitaar en basgitaar. Ook zijn er zelfstandige muziekdocenten die lesgeven via Skype.

Schriftelijke en online muziekcursussen

Ben je niet in de gelegenheid om naar een muziekschool te gaan, kijk dan eens in het overzicht met schriftelijke en online muziekcursussen en zelfstudiemethodes voor het leren van bijvoorbeeld piano, keyboard, gitaar of harp.

Als volwassene of senior een muziekinstrument leren spelen

Meer informatie over het leren bespelen van een muziekinstrument op latere leeftijd vind je in het artikel als volwassene of senior een muziekinstrument leren bespelen.

Dossiers Muziek algemeen

Dit artikel maakt deel uit van het dossier muziek algemeen.