Over de relatie tussen iemands persoonlijkheid of karakter en diens geschiktheid voor bepaalde muziekinstrumenten is al een en ander geschreven door wetenschappers zoals Anthony Kemp en Adrian North, maar ook door muziekdocenten zoals Atarah Ben-Tovim en andere ervaringsdeskundigen.
Minder bekend is dat ook de manier waarop je muziek speelt, ongeacht of dat op een blokfluit, saxofoon, dwarsfluit of ander instrument is, een en ander verklapt over de manier waarop je in de wereld staat.
De muziekdocent Gordon Clarke Schloming (1944-1994) besteedt hier aandacht aan in zijn Zen and the Art of Recorder Playing: an Essay in Pedagogy. Hij maakt onderscheid tussen:
- de verlegen persoon
- de passievolle, maar weinig gedisciplineerde persoon
- de houvastzoekende persoon
- de nauwgezette persoon
- de gespannen persoon
- de ijverige persoon
De verlegen persoon
De verlegen musicus spreekt zo zacht dat het meer op fluisteren lijkt. Als hij een blaasinstrument bespeelt, heeft hij moeite om met voldoende ademsteun aan te blazen en om luid of agressief op zijn muziekinstrument te spelen.
De passievolle, maar weinig gedisciplineerde persoon
Dan is er nog de persoonlijkheid die vol passie muziek maakt, maar warrig en ongedisciplineerd is. Mogelijk speelt hij altijd met een teveel aan vibrato en variaties in toonhoogte en/of een te rijk rubato. Dit alles, omdat hij niet in staat is de grenzen van de goede smaak te herkennen.
De houvastzoekende persoon
Sommige mensen zijn extreem sterk ideologisch of traditioneel ingesteld. Ze zijn dan in hun onzekerheid op zoek naar dat ene juiste antwoord of die ene juiste techniek. Dit zijn de mensen die gevoelig zijn een heersende trends. Ze hebben de neiging om slaafs een leraar, stijl of denkrichting te volgen.
Gordon C. Schloming noemt deze persoon de ‘suggestible personality’, dus letterlijk zou dit met de ‘beïnvloedbare’ of ‘suggestieve’ persoonlijkheid moeten worden vertaald.
De nauwgezette persoon
Een heel ander karakter heeft de extreem nauwgezette persoon die overdreven gedisciplineerd is en in alles als een pietje precies te werk gaat. Als hij een blazer is, zijn al zijn aanzetten fantastisch. Maar zijn adagio’s speelt hij op een saaie, voor de hand liggende manier, geheel zonder enige passie of doorvoeling.
De gespannen persoon
Dan kun je ook nog te maken hebben met een gespannen persoon. Deze gebruikt zijn mond als een soort bankschroef om zijn blaasinstrument vast te houden. Aan het einde van een muziekles moet hij zijn handen bijna losrukken van zijn instrument, zo gespannen houdt hij deze vast.
De ijverige persoon
Tot slot kan iemand tot de ijverige muziekleerlingen of muzikanten behoren. Deze mensen willen vaak zichzelf bewijzen. Of ze hopen op een compliment van hun muziekdocent. Een al te ijverige muziekleerling heeft de neiging niet goed naar de muzikale aanwijzingen van zijn leraar te luisteren. Hij raffelt dan alles in grote haast af en waagt zich, zonder een grondige voorbereiding, aan bepaalde, lastige passages.
Het is deze ijverige persoon meer te doen om de schijn van succes dan om de evenwichtiger resultaten van het oefenen met geduld.
Persoonlijkheid en muziekles
Mensen kunnen in zichzelf vaak een mengelmoes van eigenschappen herkennen. Zo kan iemand bijvoorbeeld trekken van de verlegen persoonlijkheid, maar ook van de nauwgezette of gespannen persoonlijkheid in zich verenigen.
Een goede muziekdocent beperkt zich niet tot het geven van technische aanwijzingen voor het muziekspel, maar stimuleert ook dat muziek een voertuig kan worden van persoonlijke groei.
Schriftelijke en online muziekcursussen en methodes voor zelfstudie
Wat voor persoonlijkheid je ook hebt, zelf muziek maken is een activiteit waaraan heel veel mensen plezier beleven. Heb je geen gelegenheid om naar een muziekschool te gaan om een muziekinstrument te leren bespelen, dan kun je eventueel kiezen voor een van de mogelijkheden van schriftelijke en online cursussen van bekende onderwijsinstellingen of voor een methode voor zelfstudie.
Dossier muziek algemeen
Dit artikel maakt deel uit van het dossier muziek algemeen. Misschien heb je ook belangstelling voor het artikel Muziekinstrument en karakter. Daarin wordt de relatie gelegd tussen je persoonlijkheid en de geschiktheid voor bepaalde muziekinstrumenten.